Lange Wapper mijn jolige vriend
Want het is dringend nodig om wat mythes rond deze Antwerpse kwelgeest te doorprikken en de waarheid te vertellen. Een paar weken geleden kreeg ik deze e-mail in mijn inbox. Het was een mail met als afzender lange.wapper@telenet.com, dus dat zag er niet direct een oplichtersmail uit. De inhoud was geen vraag om geld over te schrijven, geen smachtende dame uit Estland, geen links waarop je moest klikken om dringend je bankgegevens in orde te brengen.
Dit stond erin : Beste, Ik stuur je deze mail omdat ik zag dat je bij Google hoog aangeschreven staat als “local guide”. Tevens bevalt de stijl die je etaleert in de bundels “dagelijkse kots” en “korte maar dodelijke verhalen” me wel Dat klopte wel ; mijn recensies en foto’s die op Google Maps stonden werden duchtig geliked en ik had al een paar felicitatiemails van Google persoonlijk gekregen. Vooral mijn besprekingen en beoordeling van tramhaltes zijn populair. Dat hij fan was van mijn korte verhalen deed me ook plezier ; hij had zijn huiswerk wel gemaakt. Het wordt hoog tijd dat ik die Antwerpse sagen over mij toch een beetje in de juiste context plaats. Inderdaad ik ben lange tijd weg geweest uit Antwerpen (niet verjaagd) en heb ondertussen een slordige 400 jaar de wereld rond gereisd en tal van avonturen beleefd. De bekendste getuigenissen daarvan zijn “Gullivers Travels” en “Jack en de bonenstaak” maar er zijn nog talloze volksmythes van over heel de wereld waarin ik opduik.
In deze tijd waarin superhelden zo populair zijn, zou ik geen slecht figuur staan bij bijvoorbeeld de Fantastic Four, ze hoeven voor mij zelfs geen kostelijke CGI te gebruiken. Of zelfs een eigen serie rond Antwerpse superhelden, wie weet ?Vandaar dat ik toch een beetje aan een comeback aan het denken ben. En mijn geboortestad Antwerpen lijkt me de beste plek om daaraan te beginnen.Je zal waarschijnlijk wel veel vragen en bedenkingen hebben. Begrijpelijk. Maar ik geef je de kans dat allemaal te formuleren in een gesprek onder vier ogen.Ik verblijf hier in het Hilton aan het groenkerkhof, wat jullie tegenwoordig kennen als de Groenplaats. Overigens, mijn echte naam is Thomas Crul, geboren in 1542 als jongste zoon van de Antwerpse dichter en koopman Cornelis Crul.Laat me weten of je interesse hebt. Gegroet Thomas Crul aka Lange Wapper Hier eindigde de mail. Niet in het oud Vlaamsch maar zijn spellingchecker zal wel aangestaan hebben zeker.Was het een oplichter of gewoon een soort aandachtszoeker ?Indien niet was het wel een buitenkans om mijn Google reputatie, mijn Instagram en Facebook volgers account uit te breiden. Misschien zelfs een YouTube filmpje ? Ik mailde hem vriendelijk terug en een paar dagen later zat ik op Tram 4 richting Groenplaats. Een dictafoon app op mijn smartphone, een uitgeprinte en uitgekiende vragenlijst op zak. Smartphone volledig opgeladen en voor alle zekerheid de app ook maar op voorhand getest.De receptionist verwees me vriendelijk naar zijn hotelkamer en een lift en enkele trappen later klopte ik op de deur. Toch een beetje nerveus.Thomas Crul ? “Ik ben het, je afspraak...”“Kom maar binnen, de deur is niet op slot.” Een vriendelijke diepe stem Daar zat hij dan, en het viel me eerlijk gezegd wat tegen voor een mythische figuur. Hij was eerder een kalende onopvallende zestiger of was het misschien één van zijn beruchte metamorfoses ?Ik zette me tegenover hem, zoals het de bedoeling leek, smartphone op de tafel en Dictafoon app running. Hij knikte. We bevonden ons toepasselijk in de Groenplaats suite, niet goedkoop, maar ja als hij inderdaad was, wie hij beweerde te zijn, mocht geld voor hem geen probleem zijn. Honderden jaren rente op de bank, vastgoed, wie weet wat meer had hij als kapitaal.Hij zag me even kijken naar het raam richting Groenplaats, beneden.“Ja het Groenkerkhof is al lang verdwenen, veel van de stad die ik vroeger kende, en druk dat het hier is geworden.”“Mijnheer Crul..”“Zeg maar Thomas”“Ok, Thomas. Misschien beginnen we best bij het begin, voor zover je geheugen nog reikt”“Mijn geheugen is nog prima, maar lijkt me de meest logische aanpak”Hij schraapte zijn keel. “Ja dat verhaal dat ik tussen de kolen gevonden was bij een boer in Wilrijk is tamelijk ridicuul.Ik ben hier geboren en heb hier een heel plezierige zelfs geprivilegieerde jeugd gehad. Ik was in mijn vaders voetsporen getreden en was al een tamelijk succesvol koopman. De Spaanse furie in november 1576 besliste er echter anders over. De furie was een regelrechte inblik in de hel, onbeschrijfelijk zijn ze, de plunderingen, het sadisme, de verkrachtingen… Niemand was veilig, zelfs de stadsnotabelen niet.Mijn huis hier werd platgebrand en heel mijn gezin, mijn vrouw Godelieve en mijn twee jonge zonen, Cornelis (naar mijn vader) en Jan werden met messen afgeslacht.”Hij pauzeerde even en schonk ons beiden (nadat ik toestemmend geknikt had) een fors glas oude jenever uit.Verder ging het.“Ik werd meegevoerd voor losgeld en naar de Citadel gebracht. Mijn vader was blijkbaar onvindbaar in de chaos of misschien was het losgeld te hoog maar ik werd nooit meer vrijgelaten.Dagenlange meedogenloze martelingen waren mijn deel, en hoe langer het duurde voor ze het losgeld hadden, hoe ongenadiger mijn beulen tekeer gingen. Na een kleine week was ik zelfs voor mijn geliefde ouders onherkenbaar geworden. Al mijn beenderen waren gebroken. De beesten gooiden me achter op een kar richting grote markt, om zoals ik uit hun opgewonden gesprekken kon opmaken me te vierendelen tot groot vermaak van de plunderaars.Onder groot gejuich en gejoel werd ik met met armen en benen aan de paarden geketend. Half bewusteloos van de pijn en in doodsangst.Iemand deed nog een walgelijke speech, dat ik Thomas Crul een verrader was en dat ik als voorbeeld voor andere verraders mijn lot van vierendeling zou ondergaan. De paarden werden aangevuurd en ja hoor, dat was het gruwelijk einde van mijn menselijk bestaan.” Thomas zijn ogen leken te gloeien en een huivering trilde door zijn lichaam.“Wat erna gebeurde is me verteld door Agete, de polderheks van Beveren. Ze had op de grote markt het merendeel van mijn smartelijke lichaamsdelen bijeen gezocht en op haar hondenkar gegooid. Niemand hield haar tegen in de chaos, waarom zouden ze. Agete was een heel goede kennis van onze familie en ze had ons al veel geholpen met haar uitgebreide kennis van het kruidenrijk. Kwaaltjes, jicht, maagpijn, geboortes, spalking…Mijn vader verloonde haar altijd rijkelijk en hield haar de hand boven het hoofd als ze voor de zoveelste keer van hekserij werd beschuldigd.In een gebaar van dankbaarheid naaide ze me terug aan elkaar met draden waarover ze een oude spreuk had gesproken. Noem het voodoo, occultisme, toverij, geen idee... Enkele weken later ontwaakte ik uit mijn duisterste slaap ooit in het huis van Agete. Ze deed haar relaas en ik was het, nu ja, levend bewijs dat ze in haar opzet geslaagd was. Van mijn ouders of andere familie had ze geen nieuws.Een bijkomend gevolg van haar magie was dat ik me kon mezelf monsterlijk kon uittrekken en inkrimpen zo ver ik wilde. Niet slecht vond ik, terwijl ik me er in bekwaamde. Transformeren in een ander mens, dier of voorwerp dat me dikwijls wordt toegeschreven in de volksverhalen, kan ik niet.Ik verliet na enige weken dankbaar het huis van Agete en trok terug naar mijn thuisstad, waar de chaos toch al wat minder was en ik de rest van mijn familie wou opsporen.Ze zou niet zo lang later jammerlijk op de brandstapel eindigen.”
Mijn jenever was ongemerkt door mijn keel verdwenen en Thomas vulde me bij. “Toen zijn die verhalen over mijn wedervaren begonnen”“Ja, je hebt wel wat schelmerijen uitgehaald, veel mensen aan het schrikken gebracht blijkbaar”Thomas lachte, diep uit zijn keel.“Tja, ik kon dat niet laten hé, die deugnieterij. Hoe zou je zelf zijn met mijn talenten. Dat fameus verhaal van die dronkaard die ik zogezegd achtervolgde. Dat was mijn cafévriend. We hadden de hele nacht in de Goddaert gedronken, gelachen en gedobbeld. Tegen het ochtendkrieken ben ik nog even mee naar zijn woonst gewandeld om zeker te zijn dat hij goed thuis was gekomen en me ervan te vergewissen dat hij de rammeling die hij van zijn eega ongetwijfeld zou krijgen zou overleven. Ik stond voor de deur te wachten en heb me toen even heel groot gemaakt en de slaapkamer ingekeken. Ze zijn toen allebei wel geschrokken en de ruzie was snel gedaan ja. Van de weder omstuit mocht hij nooit meer naar de kroeg. Deugnieterij met kinderen heb ik nooit uitgehaald en dat verhaal van die lichtekooi met al haar vrijers die omkwamen aan het groenkerkhof, daar zat ik echt voor niets tussen.” “Maar er zijn toch wat verhalen dat je jezelf liet krimpen tot babyformaat. Over Stans van 't Gangsken, de vondelingenschuif.” Thomas pauzeerde even en keek in de verte met zijn donkere, diepliggende ogen.“Ik moet toegeven dat ik inderdaad in die tijd ten prooi was gevallen in wat ze tegenwoordig als een seksuele fetisj geïdentificeerd hebben. Moedermelk zogen aan een borst van een vrouw was toen mijn hoogste zinnelijk genot.”Ik maakte me klein en legde me ergens op de stoep bij een vroedvrouw of een vrouw die juist een kind had, in de hoop opgepikt te worden en zo nader tot mijn wellustig doel kon komen. Het viel jammerlijk genoeg erg tegen. Ik wordt geen baby als ik krimp, ik wordt gewoon kleiner. De lelijkste baby ooit heb ik sommige vrouwen horen zeggen, meestal lieten ze me gewoon liggen. Nee, een succes was het niet.” Ik had even willen lachen, want dat was wel grappig, maar de ernstige toon in zijn stem verraadde dat ik dat beter niet deed. “Na enkele jaren van plezier beleefd te hebben in Antwerpen ben ik de weide wereld in getrokken en heb de hele wereld afgereisd met mijn ongezien talent. Maar dat zijn heel andere verhalen.”Het leek erop dat hij zijn relaas hier wilde beëindigen, ik had nog wel wat vragen maar hij had er duidelijk geen zin meer in. Ik maakte aanstalten om mijn smartphone te nemen en de opname stop te zetten maar hij hield me tegen. “Ben je niet het belangrijkste vergeten?”“Wat bedoel je, belangrijkste?”“Wel, bewijs. Bewijs dat er waarheid zit in mijn relaas”“Ik zie niet in hoe je dat kan bewijzen”
Terwijl ik die woorden formuleerde ontvouwde er zich een gruwelijk schouwspel. Thomas zijn ledematen, zijn lichaam, zijn hoofd begonnen met een verontrustend gekraak en geritsel te groeien. Ik had alle moeite om mijn maag in bedwang te houden maar kon mijn ogen niet afwenden. Achterover, in mijn stoel bevroren.Heel realistisch groeiden zijn kleren niet mee maar verscheurden onder het onrustwekkende proces. Hij groeide tot tegen het plafond, tegen de muren. De tafel en ikzelf op de stoel schoven naar de achterste rand. De, toch ruime hotelkamer was al bijna 3 kwart gevuld met Thomas zijn naakte reuzenvlees. En dat verwrongen hoofd dat dichter en dichter naar mij toekwam. Een enorm oog dat mij aanstaarde benam snel mijn hele gezichtsveld. Een meter, halve meter, toen stopte het. De luchtstroom die hij veroorzaakte door zijn ademhaling waaide door de kamer.
De enorme, peilloze diepte van zijn zwarte pupil was het enige wat ik zag. Ik zag niets in die zielloze zwartheid, behalve heel ver, omgekeerd gespiegeld, mijn vage weerspiegeling.“Wat denk je van dit als bewijs” Een donkere, diepe stem weerklonk. Als een oude eik zou kunnen spreken, zou het zo klinken. Ik kon niets uitbrengen, een soort betekenisloze afschuwmompel was het enige. En plots en heel snel, hield het op. Het krimpproces ging veel sneller. Na enkele seconden stond er terug een niet opvallende (behalve zijn naaktheid dan) man in de geruïneerde hotelkamer. Ik maakte me los uit mijn stoel, geplet tegen de muur en vond mijn smartphone op de grond.Inderdaad, meer bewijs had ik niet nodig, ik moest dringend weg hier, buitenlucht, helemaal ontnuchterd. Gehaast nam ik afscheid, en dat we elkaar nog gingen contacteren en toen vluchtte ik bijna het hotel uit. Op het terras van café “de Kat”, even verder, bekomend bedacht ik me dat dit wel eens het begin kon zijn van een hoop nieuwe onwaarschijnlijke avonturen.
