Zoeken

Tip

Monologue intérieur

"Wat bedoelt ge? Ja, wat bedoelt ge godverdomme, wanneer ge zegt… Of nee! Niet zegt, suggereert! Want gij zijt te geslepen om zomaar vlakaf rechtuit iets te zeggen. 't Is uw manier om mij 't zwijgen op te leggen, om van krommenaas te gebaren als ik uit mijn krammen schiet, om de tafels te keren en van mij de boeman te maken. Dus zwijg ik maar, behalve als ge van huis weg zijt, als ge met uw vriendinnen of wat daarvoor doorgaat mijn rekening plundert in de winkelstraten van Antwerpen of Leuven, en ik thuis alleen ben - gelijk nu - en zo hard schreeuw dat de spiegels ervan daveren. Want hoe ge 't ook draait of keert: voor u ben ik slechts een loser en een stuk verdriet, die ge gedoogt omdat hij twee poten aan z'n lijf heeft en het geld binnenrijft dat gij al shoppend en cognaczuipend de vensters uitsmijt… Ik hoor uw verwijten niet in officiële declaraties, da's waar, maar ik zie ze in de lijnen op uw smoel: de rimpels op uw voorhoofd, de dichtgeknepen ogen, de halfopen mond, uw neus opgetrokken alsof ik mijn gevoeg op uw ontbijttafel heb gedaan. Ge moet niet zeggen dat ’t niet zo is. ’t Is wél zo! Met één oogopslag veroordeelt gij mij, ja veroordelen! – tot een plaatske onder de trap. Een dienaar, een clown. Goed voor 't geld dat ik verdien of om uit te lachen als er niks op tv is. Maar hou hem vooral op afstand als die kakmadam op visite komt. Die wát? Ja, die kakmadam! Ge kent ze wel: ik bedoel natuurlijk die uitgewoonde kut waaruit gij op aarde zijt geklauterd. En erger nog dan die moeder van u zijn die opgetutte uitwerpselen in vossenbont die gij uw vriendinnen noemt, maar die te vals, te kattig, te zelfberekenend zijn om te weten wat vriendschap is. Oh, wat zou ik 't graag in uw smoelwerk slingeren, de haat die ik voor u voel. Haat ja, bloeddorst! Wat zou ik ervoor geven om dat mes waarmee ge uw benen scheert gewoon eens een keer... Maar nee, ik gun u het genoegen niet, of het genoegen van uw moeder als gij er niet meer zijt, zodat ze mij als een crimineel voor de rechter kan slepen om de laatste van mijn hardverdiende centen uit mijn beurs te persen. Uw moeder, verdomme, dat serpent. Of is 't een zeug? Weet ge hoe ze haar noemen als ze met haar geparfumeerd gat door het dorp paradeert? Miss Piggy. Ja, Miss Piggy. En met de snelheid waarmee gij kilo's wint zijt ge goed op weg om in haar hoefsporen te treden. Veertig jaar lang hang ik reeds bij u aan de ketting. Veertig jaar begot, ge schreeuwde het van de daken toen we zo lang waren getrouwd. Iedereen moest weten wat voor een schoon koppel we waren, hoe graag gezien, hoe welstellend, hardwerkend en lovenswaardig. En als ik - uw trouwe schoothond - al eens omhoog keek en het aandierf om de blikken te vangen van die gedwongen gesprekspartners van u, die ge overal waar ge waart (de kassa van den Aldi, het park, de cinema, de krantenwinkel ...) in een holdup hield om te stoefen met die gouden kooi waarin ge mij en uzelf opsluit, en die ge sponsort met het geld dat ge uit mijn zakken klopt, dan zag ik in die blikken enkel plaatsvervangende schaamte en een beetje compassie voor het armzalige wezen dat langs haar zijde kroop. Wat zag ge eigenlijk in mij toen we trouwden? Was het een opwelling, een hormonale opstoot, gelijk uw pa zei? Of was het dat ik een hardwerkende sukkel was, ideaal voor zo'n lamme teef als gij? Want voor uw pa was ik te min, ziet ge. Arrogantie hebt ge van geen vreemden. En wat zag ik eigenlijk in u? 't Moet zijn dat liefde blind is - stekeblind begot. 't Is moeilijk voor te stellen dat ik in het geparfumeerd spook dat vandaag door de gangen spookt ooit een schoon meisje met een gaaf smoeltje zag, in plaats van dat met varkensleren vellen gedrapeerde doodshoofd dat in de loop der jaren een plek in mijn bed heeft veroverd. 't Moet zijn dat ik te goed ben voor deze wereld, dat ik een eed van trouw heb gezworen, dat ik zo’n goed, zo'n gelovig, of ja, zeg maar goedgelovig man ben die de wet van God eert… En dat gij, serpent, uw klauwen als een strop rond mijn nek legt , als een klem om mijn kruis houdt ... en om mijn beurs natuurlijk. Want ja, alsof ’t er nog aan moest mankeren: een rotte cent heb ik niet meer. ’t Zal uw Neerval zijn, die Spilzucht. Alleen spijtig dat ge zoveel onschuldige, onnozele kinderen meesleurt in uw neerwaartse spiraal. Spreekwoordelijke kinderen natuurlijk, onnozelaars gelijk ik begot, want echte snotters gedijen niet in uw schaduw. Misschien is dat nog de enige zegen van ons onzalig bestaan: Dat ge nooit een kind hebt gebaard. Zo zuur is uw hele wezen, dat elk zaad dat in uw schoot wordt gestort op dorre aarde valt. Misschien is de enige troost die uw leven biedt samengebald in dit heuglijke feit: dat ook gij ooit ophoudt te bestaan." Pieter Van der Schoot De bovenstaande monoloog schreef ik bij een oefening uit het boek Creatief Schrijven - 52 inzichten en oefeningen van Peter De Voecht en de vzw Creatief Schrijven. Hij verscheen eerst op mijn blog Observaties uit het ondermaanse.  Afbeelding: François Boucher, Madame de Pompadour

Pieter Van der Schoot
69 4

Vijf regels voor een rode nacht

Onze pa is weer aan het zeuren, of zoals hij het zou zeggen: zaniken. Of nee, welk woord gebruikte hij laatst? ‘Jeremiëren, jongen, dat is wat ik doe, zoek maar eens op in het woordenboek’ – en toen wees hij naar de boekenkast. Wat een malloot! En dat allemaal omdat, hou je vast, ik een schrijffout in een van mijn graffiti had gemaakt. Dat ik midden in de nacht in mijn hoody – capuchontrui, zegt hij natuurlijk – de straat optrek, nee, dat vindt hij niet erg. Dat ik door arcaden glip en staketsels beklim, slechts gewapend met een spuitbus vol acryl, butaan en rode verf, dat is gepermitteerd. Alleen maar rood, zeg je? Ja, dat is mijn ding, al varieer ik wel: terracotta, karmijn, bordeaux, marsala… of dat vette fluo van de lampen van Madame Trudy’s etablissement op de chaussee.  Maar nee, dat is allemaal okido voor meneertje de taalpuritein. ‘Spuit er maar vrolijk op los, jongen, glaceer de gestucte muren van de stad met jouw rocamboleske tags.’ Oké dan, pa, zal ik doen! ‘Maar,’ voegt hij eraan toe met verregaande vibrato in zijn stem, ‘houd je aan de regels!’ Ik rol mijn ogen als kristallijnen knikkers en keer hem de rug toe. Rugzak aan, kop in kap, de deur uit. Of toch niet? Pa legt zijn weke, weeë hand op mijn schouder. ‘Wat zijn de regels, jongen?’  Ik draai me om en zie de vijf opgestoken vingers van zijn andere hand.  ‘Ten eerste. Maak mooi wat lelijk is, verf alleen grijze muren en verroeste treinen, verberg vuiligheid en mankementen. Ten tweede. Laat je niet pakken, niet door de flikken, de smerissen of de klabakken.’ Drie keer hetzelfde, volgens mij, maar pa kickt nu eenmaal op synoniemen en synergieën. ‘Ten derde. Niet. In. Onze. Wijk.’ Hoor hem bezig, de hypocriete hypochonder. ‘Ten vierde. Nooit over het werk van een andere artiest.’ Ja, duh, dat is voor mij wel regel numero uno, de fundatie, het principale punt van alle graffiti. Maar hij denkt natuurlijk dat hij nu slim is, nadat hij een halfuurtje heeft gefacebookt. ‘En ten laatste maar niet ten leste?’ Hij hult zich in stilzwijgen. O, nu is het dus aan mij. Hij supprimeert met veel moeite zijn glimlach. We weten allebei wat er nu aan komt. De regel der regels, het nec plus ultra van elke kommaneu… excuseer, taalnazi. Enkel zijn pietepeuterige pinkje steekt nog omhoog. ‘Ja, jongen?’ ‘Geen dt-fouten, pa. Mag ik nu weg? De straat wacht niet.’ ‘Hmmm…’ Het pinkje hangt halfstok, geknakt maar niet gebroken. ‘All right, ik weet wat je wil horen. Het fokking schaap.’ Hij fronst zijn brauwen. Echt waar, is het nog niet genoeg? Nooit content, die oude vent. Hij wil me knikkebollend op de knieën. Hij wil me zo klein krijgen als die godverdomse gnomen. ‘De smurfen! Ik smurf, jij smurft, wij zijn gesmurft. Nu tevreden, o vroede vader?’ Ik kan ze niet uitstaan, die blauwe lilliputters, die witgemutste ukkepukken. Alleen die mini-Marx met zijn rode, wat zeg ik, scharlaken muts, kan ik wel appreciëren. Misschien zet ik die baas straks in volle glorie op de distributiecabine. Pa kan de smile niet langer van zijn facie houden. De fiere fetisjist. ‘Ga, mijn zoon. In de groove, boef!’

R.F.G. Vandenhoeck
11 1